Ik pak je die oma, ik zeg jou

Over het lafhartig belazeren, bestelen, mishandelen en intimideren van ouderen

 

door Mathilde van Vliet

 

In Nederland onderscheiden we zes verschijningsvormen van ouderenmishandeling, namelijk lichamelijke mishandeling, psychische mishandeling, verwaarlozing, financiële uitbuiting, seksueel misbruik en de schending van rechten.

Diefstal van ouderen, we kennen de afschuwelijk nieuwsberichten uit krant en overige media waarin bejaarde mannen en vrouwen bruut worden overvallen. Meestal om een paar centen. Thuis. Op straat. Zelfs in zorginstellingen. De gevolgen zijn niet te overzien: het trauma dat dit oplevert de rest van hun hoogbejaarde leeftijd is schrijnend. Vaak overleven ze het niet een omdat ze sterven door geestelijk leed of overlijden ze ten gevolge van letsel dat ze opliepen tijden de roof.

Dichterbij komt het als mensen uit de directe omgeving niet meer te vertrouwen zijn, zoals een pedicure aan huis, een hulp in de huishouding. Mensen die het vertrouwen kregen van de hulpbehoevende mens op oudere leeftijd. En uiteraard de ongevraagde en ongewenste “aanbellers” die zich toegang verschansen tot het huis van een hoogbejaarde die vaak te goed van vertrouwen zijn en een onschuldig ogende man/ vrouw toch binnenlaten

Helemaal anders wordt het als eigen kinderen gaan morrelen aan de erfenis en dat eens gaan “bespreken” bij leven van een van de ouders. Waarom nu vast niet duidelijk maken wat je zoal zou uitkiezen als pa of ma er straks toch niet meer is. Desnoods voer je de druk gewoon op; de boel kan beter nu maar vast verdeeld worden.

En dan gaat het over andermans eigendommen:

Een zoon die zijn beide ouders verwaarloosde met als enige doel het geld van beiden zo snel mogelijk los te peuteren, zelfs bij leven al.

Kinderen die elkaar niet meer kunnen luchten of zien aangaande de erfenis. Ouders die hun zaken niet op orde hadden en na hun dood wordt niet duidelijk hoe de erfenis verdeeld moet worden.

 

Aasgieren 

 

 

Vier cases 

 

Casus 1

Een oudere dame op leeftijd, 77 jaar, weduwe. Woont zelfstandig, terwijl haar zoon enkele huizen verder woont. Een pedicure komt met enige regelmaat aan huis voor de verzorging van handen en voeten. De pedicure komt al jaren over de vloer en biedt op een dag aan om samen “gezellig” boodschappen te gaan doen. Ze is met de auto. Zij rijdt.

De oude dame zegt dat ze nog even moet pinnen.

“Geen probleem.”

Bij de pinautomaat duurt het de pedicure te lang eer dat de oude dame is uitgestapt en stelt voor dat zij wel even zal pinnen.

De bejaarde overhandigt vol vertrouwen haar pinpas. Met de benodigde pincode.

In de weken daarna komt de pedicure nog een paar keer en gaat daarna met vakantie.

~~~

Weer een paar weken later krijgt de oude dame een aanmaning van het elektriciteitsbedrijf dat ze de rekening nog niet heeft betaald. De automatische incasso kon niet voldaan worden.

Haar zoon had net geld overgeboekt, zodat zijn moeder de rekening kon betalen. Bij navraag bij de bank bleek het saldo niet toereikend. Het bleek dat er de week ervoor 2000euro was gepind die de oudere dame zelf nooit had opgenomen.

De pinpas bleek verdwenen.

De pedicure vierde vakantie.

 

Casus 2

Een man en een vrouw. De echtgenote stelde een luxe leven zeer op prijs. Zelf had ze een niet zo’n hoogstaand baantje en haar man werkte fulltime in de veevoeding.  Ze leefden ze er redelijk goed van, maar het kon altijd luxer en het doel tot een nog beter leven werd realistisch toen ze ontdekte dat de schoonvader vermogend was, een mooi huis bezat en veel antiek thuis had staan.

Weduwnaar, twee kinderen, 87 jaar, oud dus. En oud betekende in schoondochters ogen dat je dan al eigenlijk dood bent of behoort te zijn.

Het boterde al niet echt tussen die twee en ruzies waren eerder regel dan uitzondering.

De echtgenote had haar echtgenoot zodanig bewerkt dat ze op een dag het erop waagden:

Op oudejaarsavond, de vader was geheel alleen thuis omdat zijn andere zoon en zijn gezin elders waren.

Zoon en vrouw kwamen even na negenen ’s avonds totaal onverwachts op bezoek. Niet om Oud & Nieuw te vieren, maar om pa flink onder druk te zetten. Want hadden ze het al eens over de erfenis gehad?

Zoon wilde graag die kast hebben. En ach ja, die antieke klok, dat leek hem ook wel wat. Die schilderijen, die antieke dekenkist, de aanwezige muziekinstrumenten, tafelzilver, aan alles werd gedacht. Want waarom het er niet nu al over hebben?

De vader, te verbijsterd en te verslagen om maar iets te kunnen uitbrengen, liep rood aan, de tranen sprongen in zijn ogen en hij voelde z’n hartslag naar een gevaarlijke snelheid gaan. Hij kon alleen nog maar zeggen dat ze snel weg moesten gaan en dat hij ze voorlopig niet meer wilde zien. Terwijl hij een pijn op zijn borst voelde opkomen.

Het verhoor, de afschuwelijke druk werd nog even opgevoerd totdat beiden zagen dat ze maar beter weg konden gaan. Het doel was toch wel bereikt: de angst zat er goed in, de kwetsbare man was zodanig bewerkt dat de slachting later in de week plaats kon vinden.

De oude man bleef in verwarring achter, niet wetend waar hij het moest zoeken van de angst en radeloosheid. Niemand was beschikbaar op oudejaarsavond om zijn zorgen mee te delen. Zijn tweede zoon bevond zich elders in het land.

Pas twee dagen later kon hij het opbrengen zijn verhaal te doen bij zijn andere kind, die direct actie ondernam. Hij belde zijn broer en schoonzus en zette deze min of meer onder druk om vooral te stoppen met dit walgelijke gedrag, anders zouden er maatregelen volgen vanuit zijn kant. 

~~~

Vader leefde maanden in angst, kreeg gezondheidsklachten en verbrak alle contact met de zoon wiens vrouw achter deze actie zat. Schoondochter bereikte haar doel uiteindelijk niet, want door ingrijpen van de andere zoon kreeg hij zijn vader zo ver zijn testament aan te passen en zo dat de schoondochter geen cent kreeg na overlijden. Voor de drie kinderen van beiden werd een legaat opgesteld dat zij pas toegang tot de erfenis kregen als ze de leeftijd van 23 jaar hadden bereikt. De zoon werd onterfd, maar kon niet buitengesloten worden van het wettelijke deel waar hij recht op had.

Ze zouden beiden geen baat hebben bij de dood van hun ( schoon)vader.

 

 

 

Casus 3

Een man, weduwnaar op leeftijd (94 jaar), tot op hoge leeftijd actief met klussen en nog steeds actief in het geven van lezingen, adviezen en schijven van artikelen. Het verhaal speelde zo'n jaar of vijf geleden.
Helaas kreeg de leeftijd grip op hem en hij had een paar TIA’s gehad, een hartinfarct doorgemaakt en uiteindelijk kreeg hij prostaatkanker. Maar niets hield hem tegen. Zolang hij nog “goed in de kop was” – zo zei hij zelf – leefde hij gewoon door.

Hij was vermogend, woonde in een groot huis en bezat nog twee huizen in Denemarken en Frankrijk, waar hij en zijn vier kinderen dankbaar gebruik van maakten.

Hij leefde zuinig, omdat het een man was van de zogenaamde oorlogsgeneratie en daardoor gooide hij het geld niet over de balk.

De kinderen wisten dat en maakten bij leven al gretig gebruik van zijn goede naam en peuterden al flink wat geld los, soms onder druk, vaak middels bedelen en ronduit manipuleren, omdat zijn kinderen en kleinkinderen veel voor hem betekenden.

Uiteindelijk werd hij ziek en kwam in het ziekenhuis terecht. Maar ook daar sloeg hij zich doorheen, al werd het langzamerhand wel duidelijk dat de kanker hem aan het overwinnen was: uitzaaiingen overal door het gehele lichaam.

Toen hij weer werd opgenomen in het ziekenhuis, kwamen de kinderen ineens vaker uit “belangstelling” veel op bezoek, want het zag er nu toch wel naar uit dat die ouwe eindelijk de pijp uit zou gaan. De ene notaris na de andere kwam langs om het testament eens te bespreken met de oude zieke man.

De man had bij leven uiteraard al wel zijn testament vastgelegd, maar het was een keer voorgekomen – toen hij zich niet goed voelde en ziek thuiszat – dat twee van de kinderen pa zover kregen dat ze hem letterlijk met veel pijn en moeite naar boven hielpen om nu “toch zijn testament eens aan te passen.” Ten gunste van hen.

Zwak als hij was, tekende hij toen buitengewoon belangrijke stukken.

Die hij enkele maanden daarna weer aanpaste naar zijn wensen. 

De kinderen kregen daar lucht van en zette een andere notaris op de zaak en zo begon het getouwtrek om de erfenis die voortduurde tijdens het laatste ziekbed van de man tot aan zijn overlijden enkele weken daarna.

 

Na zijn dood brak de strijd pas echt uit en de kinderen stortten zich als aasgieren op de erfenis, het testament, het huis, de twee huizen en overige bezittingen van hun vader.

Maar zij hadden waar ze nu eindelijk “recht op hadden.” Die ouwe was eindelijk dood.

 

 

“Mensen interesseert het op een bepaalde leeftijd niet meer,

maar ondertussen worden ze omringd door aasgieren.”

 

Casus 4

 

Een weduwe van 92 jaar. De man overleden enkele maanden daarvoor na een zeer lang ziekbed. De vrouw, zwak en breekbaar als ze oogt, is sterker dan menigeen verwacht. Klein, broos en dapper baande ze zich een weg door alle beslommeringen die over haar heen kwamen na het overlijden. Thuiszorgartikelen, hulpmiddelen moesten opgehaald worden. Het huis werd weer in oude staat ingericht. Papieren en financiën werden afgehandeld. En alhoewel de vrouw sterk van geest was en een huwelijk van zestig jaar achter de rug had, had ze zich nooit bemoeid met geldzaken en bovendien trok haar man dat naar zich toe, omdat hij daar nu eenmaal meer verstand van had.

Gedurende zijn ziekbed had hij haar nooit op de hoogte gesteld van het hoe te handelen na zijn overlijden. Een testament was er wel, maar de meest simpele zaken had hij niet met haar gedeeld. Een hoop werk om uit te zoeken na zijn dood, waarbij ze wel goed werd geholpen door goede vrienden die verstand van financiën hadden.

Enkele weken na het overlijden van haar man kreeg ze huisbezoek van een vrouw die zich meldde als thuiszorgverpleegkundige. Mevrouw zelf was weliswaar verdrietig en gebroken na de dood van haar man en had ook al wel wat gebreken her en der in het lijf, maar ze was vitaal en kon nog prima voor zichzelf zorgen. Er werd toch enige druk uitgeoefend om vooral een beroep te doen op deze thuiszorgverpleegkundige, die zelfs 24-uurs en ook terminale zorg aanbood……

Vriendelijk wimpelde mevrouw deze dame af, want ze was nog lang niet terminaal en wassen en aankleden gingen nog prima.

Maar die liet nog een paar keer van zich horen. Toen hield ze op. 

~~~ 

Mevrouw had een werkster, die eens in de twee weken het huis schoonmaakte, maar na het overlijden van de echtgenoot kwam deze natuurlijk vaker, omdat er een hoop gedaan moest worden.

Deze werkster werd betrapt in het doorzoeken van kasten van de overleden echtgenoot en op de vraag waarom zij dat deed, antwoordde de werkster doodleuk dat die kleding toch weg moest en dat zij “wel even zou helpen.” Ongevraagd. Ongelimiteerd aan het snuffelen in iemands privé.

Tevens probeerde ze de computer van mevrouw te ontfutselen, wat niet lukte omdat mevrouw haar toen ook betrapte op leugens.

Na een telefoontje naar het bureau waaronder deze werkster viel, werd deze op staande voet ontslagen.

Ondertussen kwamen er steeds meer “hulpverleners” af op de welgestelde weduwe, die kennelijk bekend stond als rijk. En oud. Dus (bijna) dood. Dus gemakkelijk slachtoffer.

~~~~

Naïef en goedgelovig trapte ze uiteindelijk in een smerige truc toen er op een dag aan de deur gebeld werd. Via de intercom gaf mevrouw te kennen niet geïnteresseerd te zijn in wat voor vragenlijst/ enquête dan ook.

Nog geen vijf minuten later de deurbel: een vrouw met een “vragenlijst.”

De vrouw kwam vriendelijk over en werd dus binnen gelaten. Ze was wel een beetje vreemd uitgedost, helemaal in het zwart gekleed met een Pakistaans/ Indisch uiterlijk. Maar ze klonk aardig en zo raakten ze aan de praat. Overigens werd er met geen woord meer gerept over een vragenlijst/ enquête.

Op een gegeven moment wilde de in het zwart geklede vrouw graag “de bloeddruk” opmeten bij mevrouw. Ze legde een soort metalen staafje op de pols van mevrouw, maar deze wist wel dat er op die wijze geen bloeddruk gemeten kan worden en werd daardoor een beetje wantrouwig.

Vervolgens zei de vreemdeling dat mevrouw maar goed moest drinken, want dat was goed voor haar en vroeg naar de keuken. Uit het veld geslagen liet de oude dame de vrouw naar de keuken gaan zonder zelf mee te lopen (!) en de vrouw kwam even later terug met een zelf mee gebrachte kan water. Ze bood het water aan en mevrouw nam het drinken aan.

Zelfs twee kopjes dronk ze ervan.

Nee. Ze viel niet dood neer. En nee, er bleek niets toegevoegd te zijn aan het water.

Het bleek erger.

Uiteindelijk kwam het tot een confrontatie en wilde de oude dame dat deze vrouw wegging, want waarvoor ze uiteindelijk binnen was gekomen (“vragenlijst/ enquête”), kwam helemaal niet ter sprake en mevrouw had er een slecht gevoel bij. Ze werd zelfs een beetje bang in de aanwezigheid van de vreemde vrouw.

Toen ging ze weg. 

Nadat deze was vertrokken ging de mevrouw verder met opruimen in huis. Ze ontdekte al vrij snel dat er sieraden ontbraken uit de slaapkamer. De enige kamer die grensde aan de keuken…

De sieraden hadden gelegen in een doos met oude truien en jasjes, waar zij in de zakken van de jasjes zorgvuldig de van haar man gekregen ringen, kettingen en overige sieraden veilig had weggestopt. Cadeaus die ze in de loop van hun zestig jarig huwelijk had gekregen van haar man: allemaal weg.

De enige die wist van het bestaan van deze verstopplaats was ....... de werkster.

En dus belde mevrouw naar de politie die erg geïnteresseerd was in deze klacht, want er bleken meerdere gevallen in die buurt te zijn: een geheimzinnige vrouw in het zwart die onder het mom van vragenlijsten zich naar binnen praatte en zo talloze veelal oudere alleenstaanden bestal.

De belangrijkste schakel in het geheel bleek de werkster te zijn.

 

 

 

Om ouderen te waarschuwen via tv spotjes of – voor hen die met de tijd meegaan – via internet: het is zinloos. Men kan praten als Brugman, maar de enigen die ouderen enigszins kunnen steunen en kunnen waarschuwen zijn het directe netwerk van deze mensen. Dus buren, vrienden, kennissen en kinderen, zolang die niet achter de erfenis aanzitten.

Natuurlijk waarschuwt de politie ook voor babbeltrucs, maar we weten allemaal dat hulp van wijkagenten verwaarloosbaar is, aangezien deze tak van politie is wegbezuinigd.

 

 

Ouderen worden al volledig uitgeknepen door de politiek. Laat uw oude kennis, vriend/ vriendin, buurman of buurvrouw niet stikken! Waarschuw instanties zodra u vermoeden hebt van ouderenmishandeling.

 

Trek het lot van uw naaste buurman/ buurvrouw aan

en schenk eens wat aandacht aan hen.

Er gaat vaak meer verscholen achter die voordeur dan we vermoeden.

 

 

Dat is de boodschap die ik u wil mee geven voor vandaag.

 

Amsterdam, 20 april 2016